กรุณาอ่านข้อความด้านล่าง และทำความเข้าใจ
ศัพท์ทั้งหมดนี้บันทึกไว้เพื่อเป็นคลังให้ ผู้สนใจการแต่งฉันท์หยิบยืมไปสร้างคำและประโยคใช้เข้ากับฉันทลักษณ์ของคำประพันธ์ที่มี ครุ และลหุ เป็นสำคัญหลายคำในที่นี้จึงมีรูปเขียนและการอ่านไม่ตรงกับพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตสถาน จึงไม่ควรนำคำใดในที่นี้ไปสอนเด็กเขียนสะกดคำถูกผิดในระดับชั้นการศึกษาขั้นพื้นฐาน และใช้ได้เพียงเป็นสื่อในการเรียนรู้การประดิษฐ์คำของกวีที่ใช้ในการแต่งกวีนิพนธ์ในชั้นสูงเท่านั้น
จ.
จะกะร์, จักร์, จักร, จักกะ, จักระ, จะกะระ = กงจักร์,
อาวุธโบราณรูปวงกลมมีรูตรงกลางใช้ขว้าง
จร, จรา, จระ, จรัย = เที่ยวไป, ไป
จริย์, จริย, จาริย์, จารีย์, จริยะ, จริยา, จาริยา = ความประพฤติ
จล, จะละ, จะลา, จะลัย = การเคลื่อนไหว,
พลังงานจล
จลาจล = ระบบการสัญจร และความแออัดบนท้องถนน
จาน = พาชนะใส่อาหาร
จาม = พวกจาม, จามเทวี, อาการจาม
จาร = เขียนใบลาน
จิร, จีร = ยังยืน, ยาวนาน
จุล = เล็กย่อย, ละเอียด, เป็นฝุ่น
จุฬ, จุฑ = ยอดจุก
เจน = ชำนาญ, เจนจัด, มีประสบการณ์มาก
เจนไน, เจไน, เชนไน = เมืองท่าสำคัญในรัฐทมิฬนาฑูของประเทศอินเดีย
เจษฎา = พี่ชาย
โจก, โจก์ = หัวโจก, ผู้นำทำเรื่องเกเร
โจ๊ก = เรื่องตลก, ปริศนาคำทาย, ข้าวต้มจนเละ, มีน้ำมากเกินส่วน, เสียงน้ำไหล
โจ๊ก = เรื่องตลก, ปริศนาคำทาย, ข้าวต้มจนเละ, มีน้ำมากเกินส่วน, เสียงน้ำไหล
โจน,โจน์ = พุ่งไปข้างหน้าด้วยการกระโดด
โจทก์ = บุคคลที่ฟ้องต่อศาล
จำเลย = ผู้ถูกฟ้องถูกกล่าวหาในศาล
เชลย = ผู้ที่ถูกข้าศึกจับได้,
ข้าศึกที่ถูกจับได้ในสงคราม
โจร, เจาร = ผู้ที่ดักจี้ปล้นผู้อื่น
โจษ, โจษจัน = พูดกันทั่วไป,
เล่าลือกันอยู่
โจฬะ = ยุคสมัยและอาณาจักรในอินเดียใต้
ฉ.
ฉ, ฉะ = หก
ฉกษัตริย์ (ฉอ-กะ-สัด/ ฉ้อ-กะ-สัด) = หกกษัตริย์,
กษัตริย์หกพระองค์
ฉงน, ฉงน์ = สงสัย, แปลกใจ
ฉัตร, ฉัตรา, ฉัตรํ = ร่ม, ร่มซ้อนกันหลายชั้น
เศวตรฉัตร (สะ-เหวด-ตระ-ฉัด) = ร่มซ้อนกันหลายชั้นสีขาวเป็นเครื่องสูงสำหรับเจ้านายชั้นสูง
ฉบัง = กาพย์ฉบัง
ฉบับ = ต้นฉบับเดิมของหนังสือที่พิมพ์หรือเขียนที่เรียกว่า
ต้นฉบับ, วารสารเรื่องเดียวแต่ข้อความ สำนวนในเรื่องต่างกันที่พิมพ์ใหม่เพื่อวางขายรายเดือนหรือรอบสิบห้าวัน,
แบบฉบับ, ต้นแบบ
ฉนวน = ทางเดินที่มีฉากกำบังสองข้างทาง, กำบัง, ปิดกัน, วัตถุกันความร้อนได้นาน,
วัตถุที่ไม่เป็นตัวนำไฟฟ้า
ฉลาก, ฉลากะ, สลาก, สลากะ = ตั๋วแผนกระดาษทำเครื่องหมายไว้สุ่มจับหรือเสี่ยงโชค, ป้ายติดขวดยา
สลากพัด (สะ-ลาก-กะ-พัด) = วิธีถวายทานในพระสงฆ์โดยการสุ่มจับสลากผู้รับ
ฉลาด, ฉลาด์ = มีปัญญา
ฉุน, ฉุน์ = กลิ่นแรง
ฉิมพลี (ฉิม-พลี) = ต้นงิ้ว,
วิมานของพญาครุฑ, สวรรค์ชั้นกาม,
วิมานของครุฑที่อยู่บนยอต้นงิ้วที่งอกขึ้นมาจากนรกไว้ลงโทษเศษกรรมของพญาครุฑที่ไปเคยลักนางกากี
หรือสาวงามต่าง ๆ มา
วันใดที่บาปนั้นส่งผลพญาครุฑก็จะหลับและเผลอลงไปโดนไม้งิ้วเกี่ยวแทงให้เจ็บปวด
แล้วก็จะบินขึ้นมาเสวยบุญในวิมานของตน เป็นเช่นนี้เรื่อยไป
ฉิน, ติฉิน = ตำนิ, ว่าร้าย
ฉาย = ส่องไฟ, ส่องแสง, ส่องสว่าง
ฉายา = เงา
ฉำฉา = ไม้เนื้ออ่อนพวกสน, ไม้ฉำฉา ที่ใช้ทำกลอง สิ่งของ หรือต้นกามปู
ไฉน = เพราะเหตุใด
ไฉไล = งาม
โฉด, โฉด์ = ชั่ว, เลว
ช.
ชะ = ชะหน้าดิน, เกิด เช่น สโรชะ = เกิดในสระ
หมายถึง ดอกบัว เป็นต้น
ชา = รู้, เกิด เช่น วิชา = ความรู้ยิ่ง, ความรู้ , สโรชา = เกิดในสระ
หมายถึง ดอกบัว เป็นต้น
ชน, ชนา, ชโน, ชนัย = ประชาชน, พลเมือง
ชะนี = สัตว์จำพวกลิง ที่ส่งเสียงร้อง ผัว ๆ
ชนก, ชนกะ = พ่อ
ชนกี (ชะ-นะ-กี) = นางสีดาลูกสาวท้าวชนกในเรื่องรามายณะ
ชนนี (ชน-นะ-นี), ชะนะนี = แม่
ชนวน = ชนวนจุดระเบิด, สาเหตุให้เกิดโทษ
ชย,ชยะ, ชัย, ไชย , ไชโย, ชโย, ชยัย, ชิน, ชินะ, ชินา, ชิโน = ใช้ชนะ,
สมญานามของพระพุทธเจ้า
ชิโนรส, ชิโนรสะ, ชิโนรโส, ชิโนรสัย = บุตรผู้ชนะ บุตรของพระพุทธเจ้า
หมายถึงพระสงฆ์
ชร, ชรา = ความแก่เฒ่า
นิรชรา (นิ-ระ-ชะ-รา), นิรัชรา (นิ-รัด-ชะ-รา) , นิรัญชรา =
ปราศจากความแก่เฒ่า
เนรัญชรา, เนรัญชระ = แม่น้ำที่ปราศจากความชรา คือใสสะอาดเสมอ,
ชื่อแม่น้ำในสมัยพุทธกาล
ชล, ชละ, ชลา = น้ำ
ชว, ชวะ = เร็ว
ชวลิต, ชลิต = ความรุ่งโรจน์
ชวาลา = ตะเกียงแขก
ชุลมุน = วุ่นวาย, สับสน
ชว, ชวะ, เชาว์, เชาวะ, เชาวน์, เชาวนะ = มีปัญญาดี
เชาวลิต = โชติช่วง
ญ.
ญัตติ,ญติ, มติ = ข้อเสนอในที่ประชุม, คำประกาศหัวข้อในที่ประชุม,
ข้อเสนอเพื่อลงมติ
บัญญัติ = แต่งตั้ง, ตรากฎหมาย, ข้อความหรือคำที่ถูกกำหนดขึ้นใช้
ญา , ฌา, ชา, ชญา (ชะ-ยา) = ความรู้
ญาณ , ฌาน ,ชญาน , ฌาณ์, ฌาน์, ชญาน์
ชญานี = ผู้มีความรู้, ผู้เข้าถึงโมกษะด้วยความรู้และปัญญา ตามความเชื่อฮินดู
การเข้าถึงรวมเป็นหนึ่งเดียวกับพระเจ้ามีสามทางดังปรากฏในคัมภีร์ ภควัทคีตา คือ
๑. ความรู้ ชญา ผู้เลือกทางนี้เรียกว่า ชญานี เพราะมีปัญญามาก
๒.ความภักดีคือ มธุรภักติ /มธุภักติ (ความภักดีที่หวานซึ้ง,
ความภักดีอย่างสูงสุด) ผู้เลือกทางนี้เรียกว่า ปูชากรี เพราะมีศรัทธามาก
๓.ความดี กระทำดีคือ กรรมโยคะ (กัมมโยคะ) ผู้เลือกทางนี้เรียกว่า
กรรมโยคี เพราะมีความประพฤติอันดีงามเพื่อผู้อื่น ซึ่งปัจจุบันชาวฮินดูยกย่องว่า
พระพุทธเจ้าคือแบบอย่างของ กรรมโยคี
ซึ่งถ้าเทียบกับพุทธศาสนามหายานก็จะเป็น ปัญญา (ชญา) -พระมัญชุศรี,
ศรัทธา/พละ (ภักติ) -พระสมันตภัทร และเมตตา (กรรมโยคะ)-พระอวโลกิเตศวร
เพียงแค่เลือกใช้ศัพท์อธิบายคนละศัพท์ไม่ลอกกัน
ญาณี = ผู้มีญาน, ผู้มีความรู้
ยานี = กาพย์ยานีสิบเอ็ด
ญาต, ญาตะ, ญาโต, อนุญาต, อนุญาตะ, อนุญาโต = ยินยอม, ยอมให้ทำ
อนุญาโตตุลาการ = คนกลางที่ถูกตั้งขึ้นให้ชี้ขาดข้อพิพาทระหว่างคู่กรณี
ญาติ, ญาติกา, ญาติโย =
ฏ/ฎ.
ฏคร (ตะ-คะ-ระ) , ฏครา, ฏคโร, ฏครัย = ความไม่มีระเบียบ,
ความหมกมุ่นในอบายมุข
ฏังกะ = สิ่ว, ขวาน, เหล็กสกัดหิน
ตังค์ = เงินที่ใช้ซื้อของ, สตางค์ (ภาษาปาก) แปลงมาจากคำว่า สตางค์
ฏังกศาลา = โรงกษาปณ์
ฏังการ = เสียงหอน, เสียงคราง, เสียงดัง
ฏังคา = ขา
ฏัฏฏนี (ตัด-ตะ-นี) = จิ้งจก
ฏางกร, ฏางกรา, ฏางกรี, ฏางการี, ฏางกโร =
คนชั่วกระทำผิดกฎหมาย, คนหลงตัณหา
ฏาร, ฏาระ, ฏาโร, ฏารา = ม้า , ลูกสวาท , ผู้ถูกเล่นลูกสวาท
ลูกสวาท = ชายหนุ่มผู้ถูกเลี้ยงดูเป็นชายบริการความสุขทางเพศให้กับชายเฒ่าหรือผู้มีอำนาจ
โดยการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างชายกับชายในราชสำนักเรียกว่า “เล่นสวาท”
ส่วนหญิงกับหญิงเรียกว่า “เล่นเพื่อน” แต่ปัจจุบันความหมายเลื่อนปรากฏว่า
คำว่าเล่นเพื่อนที่ใช้ระหว่างรักร่วมเพศระหว่างชายรักชายและหญิงรักหญิง
ส่วนเล่นสวาทอาจจะหมายถึงการเล่นชู้ของคนทั่วไป
ตารา, ตาริกา, ดารา, ดาริกา = ดวงดาว
นางตารา = ชายของพระพฤหัสบดี ที่ถูกพระจันทร์ลักไปจนทำให้กำเนิด พระพุธ
ผู้เป็นลูกของพระจันทร์ “จันทรบุตร”, ปางหนึ่งของเจ้าแม่กาลี
(คนละตนกับชายาพระพฤหัสบดี)
ฎีกา = คำอธิบายขยายความ, คัมภีร์ที่อธิบายอรรถกถา,
ศาลาฎีกา, เรื่องร้องทุกช์ เช่น ถวายฎีกา
กฤษฎีกา = กฎหมายที่กษัตริย์ทรงตราขี้น
โฏน, โฎน, โฏน์, โฎน์ = ยาย, บรรพบุรุษ
โฎนตา (โตน-ตา), โฎนตา (โดน-ตา) = ยายตา,
พิธีเซ่นโฏนตา, ไหว้บรรพบุรุษของชาวเขมร
ฐ.
ฐกัด (ถะ-กัด) = ยินดี เขียนเป็น ตระกัด ก็ได้ ควรเลือกเสียงสัมผัสที่เหมาะสม
ฐากูร = รูปเคารพ, ที่ควรบูชา
ฐาน = ส่วนล่าง, ที่ตั้ง, หลักฐาน
ฐานะ , สถานะ = ฐานะ, ชนชั้น, บทบาทหน้าที่
ฐานกรณ์ = ที่เกิดของเสียงในช่องปาก
ฐานันดร = ลำดับในการกำหนดชั้นบุคคล
ศักดินา = การกำหนดชั้นบุคคลเป็นจำนวนที่นาที่มอบให้เรียกเก็บภาษีได้
ฐานสิงห์ = ฐานรองของโต๊ะ เตียง ของชนชั้นสูงที่ทำเป็นรูปสิงห์
ฐาปนี = ผู้สร้าง
ฐาปนา, สถาปนา = สร้างขึ้น, ตั้งให้เป็น
สถาปนิก = นักออกแบบสร้างตึก
ฑ.
ฑังส, ฑังสะ = เหลือบ (แมลง)
ฑังสมกสะ = เหลือบและยุง (ฑังสะ = เหลือบ + มกสะ = ยุง)
ฑาก, ฑากะ = เมี่ยง, ผักดอง
ฑาหก, ฑาห์ก = ผู้กระทำความร้อน, ผู้เผา, ไฟ
ฑาหะ = ความร้อน, ไฟ
ฑาหะ = ความร้อน, ไฟ
ฑิฆัมพร, ทิฆัมพร = นิกายศาสนาเชนของอินเดีย แปลว่านุ่งลมห่มฟ้า
หมายถึงนิกายชีเปลือย เป็นคู่กับ เศวตรัมพร ซึ่งนุ่งขาวห่มขาว
ฑีฆา, ทีฆา = ยืนนาน, ยาว,
เสียงยาว
ฑีฆายุ, ทีฆายุโก,ทีฆายุ = อายุยืน (ทีฆา
+ อายุ)
ฑิชา,ทิชา, ทวิชา = ผู้เกิดสองหน, นก และพราหมณ์
ณ.
ณะ = อยู่ที่, ใน, ที่ , แห่ง, คำบ่งได้ทั้งเวลา และสถานที่
ณรงค์ = ต่อสู้
ณัฐ, ณัฏฐ์, นัต, นัฐ, นัฏฐ์, ณัฏฐา, นัฏฐา = นักปราชญ์,
ผู้รู้
ณัฐพล, ณัฐพลา, ณัฐพลัย, ณัฏฐพล, ณัฏฐพลา, นัฐพล, นัฐพลา, นัฐพลัย,
นัฏฐพล, นัฏฐพลา = กำลังของนักปราชญ์, กำลังผู้รู้
ณัฐสิริ, ณัฐสิรี, ณัฐศรี = มงคลของนักปราชญ์, นักปราชญ์
เณร, สามเณร = ผู้บวช (ศีล ๑๐ ข้อ) เพื่อเตรียมบวชเป็นพระภิกษุ
(พระสงฆ์บุรุษ ศีล ๒๒๗ ข้อ)
เณรี, สามเณรี = ผู้บวช (ศีล ๑๐ ข้อ)
เพื่อเตรียมบวชเป็นพระภิกษุณี (พระสงฆ์สตรี ศีล ๓๑๑ ข้อ)
โณทัย, อโณทัย, อรุโณทัย = รุ่งอรุณ
ญาโณทัย = รุ่งอรุณแห่งความรู้, (ญา (รู้) + อโณทัย
(รุ่งอรุณ)
ต-ด.
ตะกะ, ตะกะก์, ตักกะ, ตรรกะ, ตักกา, ตรรกา = ความตรึกตรอง,
ทฤษฎีความคิด, กลวิธีคิดหาความจริง,
ความคิดง่ายทางโลกที่มนุษย์สามารถคิดได้ด้วยสติปัญญา
ตรรกะวิบัติ, ตรรกวิบัติ, ตักกวิบัติ = วิธี
หรืการคิดที่ผิดเพี้ยนจากความเป็นจริงอย่างร้ายแรง, เหตุผลวิบัติ เช่น
คิดว่าไม่มาเรียนก็ได้เดี๋ยวอาจารย์ก็จะช่วยให้สอบผ่าน,
คิดสงสัยว่าโลกหน้ามีจริงหรือไม่อยากรู้จึงฆ่าตัวตาย
หรือฆ่าผู้อื่นแล้วสั่งให้เขากลับมาบอก เป็นต้น
ตะกละ = โลภมากในการกิน
ตน, ตนะ, ตนุ (ตะ-นุ), ดนุ, ดนู, ตัว = ตัวตน, ฉัน,
ข้าพเจ้า
ตนัย, ดนัย = ลูกชาย
ตนุ (ตะ-หนุ) = เต่าตนุ (เต่า-ตะ-หนุ), เต่าทะเลชนิดหนึ่ง
ตม, ตมะ = สงสัย, โง่เขา, ตมคุณ ความมืด ความช้า
ที่มีอยู่ในทุกสรรพสิ่งตามความเชื่อของฮินดูคือ ตมะ (มืด-ช้า) รชะ (เร็ว-ชั่ว) สัตตวะ (ดี-ไม่ช้าไม่เร็ว)
ตระ (ตฺระ) = เพลงตระ , แถบ แปลง (ของที่นาที่ไร)
ตรติ (ตะ-ระ-ติ), ตรติ์ (ตะ-ระ) =
เขาย่อมข้ามไป, ข้ามฝั่ง
ตรงค์ (ตะ-รง), ดรงค์ (ดะ-รง), ตรงคะ, ดรงคะ = คลื่นน้ำ ,
ระลอกคลื่น
ตรณี (ตะ-ระ-นี) , ดรณี (ดะ-ระ-นี) = เรือ,
สิ่งที่แล่นไปกับคลื่น
ตรุ (ตฺรุ) = นามแปลว่า คุกนักโทษ, ห้องขัง, เรือนจำ
กริยาแปลว่า กรุ, ปุ, หรือ ปะ เพื่อปิดช่องว่าง (ภาษาถิ่น)
ตรุ (ตะ-รุ),ตะรุ, ดรุ (ดะ-รุ)
= ต้นไม้
ตรุณี (ตะ-รุ-นี), ดรุณี (ดะ-รุ-นี), ตรุณิโย, ดรุณิโย, ตรุณิยา,
ดรุณิยา = หญิงสาว, รุ่นสาว
ตรุณ, ดรุณ, ตรุณะ, ดรุณะ, ดรุณา, ตรุโณ (ตะ-รุ-โน), ดรุโณ (ดะ-รุ-โณ)
=เด็ก, รุ่นเด็ก, ชายหนุ่ม
ตัวเอง = ตนเอง, เธอ (ภาษาพูด) เช่น
๑) แปลว่า ตนเอง ตัวอย่าง
ต้องเชื่อมั่นในตัวเอง
๒) แปลว่า เธอ ตัวอย่าง ตัวเองไปดูหนังกับเราไหม?
เธอเอง = ตัวของเธอเอง
ตยะ (ตะ-ยะ), ตะยะ, ตาย, ตายะ = ไป, ถึง, ตาย
ตละ (ตะ-ละ) , ตล = ไป, ถึง , บรรลุ, ดำรงอยู่
ตะละแม่ = เจ้านางฝ่ายพม่า
ตลก (ตะ-หลก) = เรื่องน่าขบขัน
ตะราย, ตราย = อันตราย
นิรันตราย (นิ-รัน-ตะ-ราย) = ปราศจากภัย นิร (ปราศจาก) + อันตราย
ตะไล, ตะลัย = ดอกไม้ไฟชนิดหนึ่ง, ต้นคงคาเดือด, ขนมถ้วยตะไล,
หัว (ภาษาทมิฬ) ไม่ควรแปลงเป็น ตะลาย
เพราะจากไปใกล้เคียงกับคำว่า อันตราย มากไป
เวรตะไล, เวรจัญไร, เวรจังไร = ตัวซวย อาจจะมาจากการเล่น พลุดอกไม้ไฟ ที่สมัยโบราณการเล่นพลุไฟทำให้วัด
และบ้านเรือนประชาชนลุกไหม้
ตรา = เครื่องหมาย, ตราประทับ
ตีตรา = ถูกตัดสินจากสังคม ส่วนใหญ่เป็นในแง่ไม่ดี มักใช้ว่า ตีตราบาป,
การใช้เหล็กเผาไฟและนาบกับร่างกายนักโทษ หรือสัตว์เช่น ม้า
หรือวัวเพื่อทำเครื่องหมาย
ตีตรวน = จับใส่ตรวน, จับล่ามโซ่ไว้
ตาก = ทำให้แห้ง, จังหวัดตาก, ตากใบ
ตารา, ตาริกา, ดารา, ดาริกา = ดวงดาว
นางตารา = ชายของพระพฤหัสบดี ที่ถูกพระจันทร์ลักไปจนทำให้กำเนิด พระพุธ
ผู้เป็นลูกของพระจันทร์ “จันทรบุตร”, ปางหนึ่งของเจ้าแม่กาลี
(คนละตนกับชายาพระพฤหัสบดี)
ตาล, ตาละ = ต้นตาล, ลูกตาล
น้ำตาล = ผลึกหวานสกัดจากอ้อยหรือกวนจากน้ำเลียงดอกตาล, ความหวานในอาหาร,
สสารในร่างกายที่เป็นสาเหตุของโรคเบาหวาน, รสหวานที่ทุกคนชอบ
ตาว , ตาว์ = ดาบยาว
ตรี, ไตร , ตรัย = สาม
ตรีรัตน์, ไตรรัตน์, รัตนตรัย= แก้วสามประการ
ตรีโลก, ไตรโลก = สามโลก
ไตรภูมิพระร่วงเป็น นรก, สวรรค์, มนุษย์ รามายณะเป็น บาดาล
(นรกเป็นบาดาลต่ำสุด), มนุษย์, สวรรค์
ตรีเนตร = สามตา
ตุรงค์, ตุรงคะ, ดุรงค์, ดุรงคะ = ม้า
ตุริยางค์, ดุริยางค์ = วงดนตรี, ดนตรี
เตชะ, เตโช, เตชา, เดช, เดโช, เดชา = อำนาจ,
ฤทธิ์, ความสามารถ
เตชิน, เตชินทร์, เดชิน, เดชินทร์ =
ผู้เป็นใหญ่ในอำนาจ
โตมร (โต-มอน) , โตมระ (โต-มะ-ระ) =
อาวุธใช้พุ่ง, หอก
เต้า = เป็นกริยาแปลว่า ไป เป็นนามแปลว่า น้ำเต้า, เต้านมคน, เต้านมสัตว์
อกสตรี
เตา = ที่ก่อไฟ, เตาหุงข้าวสมัยใหม่
ถ.
ถกล = ก่อสร้าง, ตั้ง
ถงัน = เผ่นไป
ถงาด = เยื้องท่า, ชะโงก, เงื้อม
ถนน = เส้นทาง
ถนอม = คอยระวัง, คอยรักษา
ถีร, ถิระ, ถีระ , ถีรา, สถีระ, เสถียร, สถีรา, สถิรา = มั่นคง,
แข็งแรง, ตั้งอยู่
สถิต, สถิต์ = อยู่, อาศัย,
ตั้งอยู่
ถวิล = คิดถึง, โหยหา
ถวัลย์ = ทรง, ทรง,
ยิ่งใหญ่
ถูล, ถุล, ถุลละ (ถุน-ละ) = อ้วน, หยาบ
สถุล, สถูละ = หยาบ
ถุลลัจจัย = อาบัติอย่างหนึ่งของสงฆ์
ถุลลปัจจัย = สาเหตุแห่งความอ้วน,
ความหยาบช้า
เถร (เถน), เถระ (เถ-ระ) = พระสงฆ์ผู้ใหญ่, พระสงฆ์อายุมาก
เถลิง = ขึ้น, ขึ้นครอง
เถลิงศก = ขึ้นจุลศักราชใหม่
ตามการนับปีใหม่แบบเดิม คือวันที่ ๑๕ เมษายน
แถน = ผีฟ้าพญาแถน, เมืองแถน ในตำนานชาวไทย-ลาว
มีศักดิ์เทียบเท่าพระอินทร์ของอินเดีย
ท.
ทวิ = สอง
ทวิพจน์ , ทวิวจนะ = คำที่ระบุจำนวนสองคน สองอย่าง สองสิ่ง
ในไวยากรณ์สันสกฤต
ทวิชา,ทิชา = เกิดสองครั้ง หมายถึง นก หรือคนวรรณะพราหมณ์,
นักบวช
ทวี = เพิ่มขึ้น
ทวีทรัพย์ , ทวิทรัพย์ = มีทรัพย์เพิ่ม
ทารก , ทารกา = เด็กแรกเกิด ในภาษาไทยใช้ไม่ระบุเพศว่าเป็น ทารกเพศชาย
หรือทารกเพศหญิง
ทาริกา, ทาริกายะ, ทาริกาโย = เด็กหญิง
ทุ, ทุระ, ทุร์ = ชั่ว, ยาก,
ผิด
ทุชน, ทุรชน ,ทุรชน์ (ทุ-ระ-ชะ) = คนชั่ว
ทุกุมาร (ทุ-ระ-กุ-มาน) = เด็กผู้ชายที่เลว
ทุกุมารี (ทุ-กุ-มา-รี) = เด็กผู้หญิงที่เลว
ทุรคา = นามจำแม่อุมาปางดูร้าย แปลว่า ผู้เข้าถึงได้ยาก
ทุศีล = ผิดศีล
ทินะ, ทิน, ทินา = วัน, กลางวัน
ทินกร, ทินกโร, ทินกรัย = พระอาทิตย์
ทิว = ทิวไม้, ทิวทัศน์
ทิวะ, ทิวา = วัน, กลางวัน
ทิวากร, ทิวะกร, ทิวากโร, ทิวะกโร, ทิวากรัย, ทิวะกรัย = พระอาทิตย์
ทิวย์ (ทิ-วะ), ทิวยะ (ทิ-วะ-ยะ), ทิพย์ (ทิบ), ทิพยะ (ทิ-พะ-ยะ),
ทิวยา, ทิพยา = วิเศษ, ของวิเศษ, ของสวรรค์, ของเทวดา
นางทิพย์, ทิพย์นารี = นางฟ้า, นางเทพธิดา, นางที่เกิดจากอำนาจทิพย์
หรือของวิเศษ
โท = ที่สอง, เป็นรอง, ปริญญาโท เช่น เรียนโทที่ไหน?
โทษ, โทษา, โทษัย = ความผิด
โทส, โทสะ, โทสา, โทสัย = ความโกรธ
โทร (โท) = โทรศัพท์ ติดต่อ
โทรา , โทรา, โทรัย, ทูระ , ทูรา , ทูรัย = ไกล
ธ.
ธ (ธะ) = ท่าน นิยมใช้กับกษัตริย์ พระราชา เทวดา พระเจ้า พระพุทธเจ้า
ธัมมะ, ธรรมะ, ธัมมา, ธรรมา, ธัมโม, ธรรโม, ธัมมํ, ธรรมํ (ทำ-มัง)
ธร, ธระ, ธรา = ทรงไว้
ธา
ธาดา, ธาตา
ธาตรี = โลก
ธานี = เมืองหลวง
ธาร, ธารี, ธารา, ธารัย = สายน้ำ, สายธาร
ธรรมธาร, ธรรมธารา = สายธารแห่งธรรม
ธาราลัย, ธาราสัย = ที่อาศัยของธารน้ำ , แม่น้ำ ,บึง ,คลอง,
มหาสมุทร
ธีระ, ธีร์, ธี, ธีรา = นักปราชญ์, ผู้รู้
ธุร์, ธุระ = การงาน, กิจสำคัญ
น. (ต่อ ๑)
นมะ, นโม, นมา, นมัย = นอบน้อม, ไหว้
นาม, นามะ, นามัย = นาม, คำนาม, ชื่อ
สุภนาม, สุนาม = ชื่อที่ดี, ชื่อที่เป็นมงคล
นาถะ, นาถ, นาถา = ที่พึ่ง
อนาถา, อนาถะ, อนาถ = ไม่มีที่พึ่ง, คนยากจน
นาภี , นาภา = สะดือ, ท้อง
นาศะ, นาศ, พินาศ = ถูกทำลาย, หมดสิ้น
นาสา, นาสิก, นาสิกะ, นาสิกา = จมูก
นะระ, นร = คน
นริ, นะริ, นะรี, นรี, นาริ, นารี = ผู้หญิง
นริน, นรินทร์, นเรศ, นเรศวร, นเรศวระ = กษัตริย์
นิเทศน์, เทศน์, เทศนา, เทศนะ = ให้คำสอน
ให้คำแนะนำ
นิเทศก์, เทศกร, ผู้ให้คำแนะนำ
นิระ, นิร = ปราศจาก
นิรทุกช์ = ปราศจากทุกข์
นิรสุข = ปราศจากความสุข
นิโรธ, นิโรธา , นิโรโธ = การหลุดพ้นจากวัฏสงสาร
นิวัตร, นิวัต = กลับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น